Çocukları Terbiye Etmek !

Çocuk, kıymetli bir cevher gibi temiz olup, mum gibi her şekli alabilir. Temiz ve mümbit bir toprak gibi olup, hangi tohum atılırsa onu yetiştirmeye müsaittir. Fesat tohumu atılmasına mani olup, iyilik tohumu ekilmelidir ki dünya ve âhıret saadetine kavuşsun.
Bütün kötülüklerin başı kötü arkadaştır. Kötü arkadaşları, onun, küstah, yalancı, hırsız, saygısız ve korkusuz olmasına sebep olabilir. Senelerce de bu kötü huylardan kurtulamaz.
Çocuk iyi bir iş yapınca, o işinden dolayı, onu övmeli, aferin demeli, sevindirecek birşey vermeli, insanların yanında onu takdir etmelidir. Bir kabahat işler veya kötü bir söz söylerse birkaç defa görmemezlikten gelmeli, onu yapma dememeli, azarlama-malıdır. Sık sık azarlanan çocuk, cesaretlenir, gizli yaptıklarını açıktan yapmağa başlar. Yaptığı kötü işlerin zararı kendisine tatlı dil ile anlatılmalı, ikaz edilmelidir. Yapılan iş, dîne aykırı ise işin zararı, fenalığı anlatılarak, o kötü işe mâni olmalıdır.
Baba, baba olduğunu, büyük olduğunu hissettirmelidir. Anne çocuğu babası ile korkutmalıdır.
Gevşek olmaması için gündüz uyutmamalı, bedeninin kuv­vetli olması için de çok yumuşak yataklarda yatırılmamalıdır.
Her gün bir saat kadar oynamasına izin vermelidir ki, çocuk sıkılmasın. Sıkılmak ve üzülmekten kötü huy hâsıl olur ve kalbi körleşir.
Hiç kimseden para almasına müsaade etmemelidir. Fazla konuşmamasını, yemin etmemesini, sorulmadan birşey söylememesini, büyüğe saygı göstermesini, öğretmelidir. Yedi yaşına girince tatlılıkla namaz kılmaya alıştırmalıdır.
İyi insanların güzel hallerini anlatıp, onlar gibi olmaya, kötü insanların kötülüklerini anlatıp, onlar gibi olmamaya dikkat etmesi öğretilmelidir.
Her işi âdet olarak yapmaması, niyetle şuurla yapması gerektiğini anlatmalıdır. Meselâ yemekten maksat, kulun Rab-bine ibâdet etmesi, insanlara vatanına, milletine faydalı hizmetlerde bulunması, insanların seâdeti için çalışması olduğu öğretilmelidir.
Küçük yaşında böyle terbiye edilirse taş üzerin yazılan yazı gibi olur ve kolay kolay silinmez.
Hadis-i şerifte: "Ahlâkınızı güzelleştirin" buyrulmuştur. En vahşi hayvan bile terbiye ile ehlileştiriliyor. Hiçbir zaman elma çekirdeğinden portakal olmaz. Fakat onu büyüterek gerekli aşı ve kültürel tedbirler alarak kaliteli elma veren bir ağaç olarak yetiştirmek mümkündür. Bunun gibi insan tabiatında bulunan bazı arzular yok edilmez, fakat terbiye edilebilir.
Her şeyi, zıddı, tersi kırar. Kötü huyların iyi huylar yok eder. Bu bakımdan kendini zorla da olsa iyi işler yapmaya alıştırmalı, onları âdet haline getirmelidir. İşleri ve ahlâkı iyi olan insanlarla arkadaşlık ettirilirse, bu güzel huylar kendiliğinden onun tabiatı olur. Bu esaslar dahilinde çocuklar yetiştirilirse dünya ve âhıret saadeti elde edilir.