21 Haziran 2009 Pazar

Edebi SanatLar

Telmih : Tarihte yaşanmış herhangi bir olayı , ünlü bir kişiyi veya bir sözü hatırlatma sanatıdır.

Hüsn-i Talil : Herhangi bir olayı veya durumu gerçek sebebinin dışında şairin uydurduğu hayalî ve güzel bir sebebe bağlama sanatıdır.

Tenasüp : Anlam bakımından birbirleriyle ilgili olan sözcüklerin bir arada kullanılması sanatıdır.

Teşhis ve İntak : İnsan dışı varlıkların insan gibi konuşturulmasına intak ; insana ait özelliklerin bu varlıklara verilmesine teşhis denir.

Teşbih :Sözcükler arasında benzetme ilgisi kurularak zayıf olanın güçlü olana benzetildiği sanattır. 4 tane benzetme unsuru vardır :
1-Benzeyen
2-Kendisine benzetilen
3-Benzetme edatı
4-Benzetme yönü
Benzeyen ve benzetilen temel unsurlar , benzetme edatı ile benzetme yönü de yardımcı unsurlardır.
Bu unsurlardan sadece ilk ikisi olunca teşbih-i beliğ denir.

İstiare : Yalnızca benzeyenin ya da benzetilenin olduğu sanattır.
1- Açık istiare : Güçlü olanın yani kendisine benzetilenin bulunduğu istiaredir.
2- Kapalı istiare : Yalnızca benzeyenin yani güçsüz olanın verildiği istiaredir.

Tekrir : Anlatıma güç katmak için kelimelerin tekrar edilmesine dayanan sanattır.

Nida : Şairin duygu ve coşkusunu dile getirmek için "ey, hey" gibi seslenmelere başvurduğu sanattır.

Seci : Nesirde yani düz yazıda yapılan kafiyedir.

İstifham : Şairin cevap beklentisi olmadan anlatıma güç katmak amacıyla soru sormasıdır.

Tecahül-i Arif : Şairin aslında bildiği birşeyi bilmiyormuş gibi davranmasına denir.

Mübalağa Sanatı : Bir nesneyi ya da bir fikri olduğundan daha büyük ya da daha küçük göstermeye çalışmaktır.

Kinaye : Bir sözün aynı dizede hem gerçek anlama hem de mecaz anlama gelecek biçimde kullanılmasıdır.

Mecaz-ı Mürsel : Bir sözün benzerlik ilgisi kurmadan başka bir söz yerine kullanılmasıdır.

Tezat : Anlam bakımından birbiriyle zıt olan sözcüklerin bir arada kullanılmasıdır.

Tevriye : Bir sözün yakın anlamını verip uzak anlamını anlatmaya çalışmaktır.

Tariz : Birşeyin tam tersini söyleyerek anlatmaya çalışmaktır.

Leff-ü Neşir : Şair ilk dizede söylediğinin ikinci dizede karşılığını verir ya da benzerlik ilgisi kurar.

Sehl-i Mümteni :Söylenmesi kolay göründüğü hâlde aslında zor olan söyleyişleri kurma sanatıdır.

İcaz : Anlatılmak istenenin kısa ve özlü bir biçimde anlatılmasıdır. Atasözleri ve vecizeler bu yolla oluşur.

Rücû : Şairin birinci dizede söylediği şeyden vazgeçmesi , sonrasında ilk söylediğine geri dönmesidir.

Terdid : Sözü okuyucuyu merakta bırakacak şekilde söyleyip , okuyucuya sonucu sezdirmeden umulmadık bir şekilde bitirilmesidir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder